Viếng lăng bác<viễn phương>

I) thức cần nhớ:

1.tác giả:
-tên thật là phan thanh viễn
-quê ở an giang
-là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền nam thời kì chống mĩ cứu nước.
2.tác phẩm:
-bài thơ viết năm 1976 sau khi cuộc kháng chiến cứu nước thắng lợi,đất nước đc thống nhất, lăng chủ tịch hồ chí minh đã được khánh thành,tác giả ra thăm miền bắc và vào viếng bác.
3.nội dung:
Bài thơ thể hiện long thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và mọi người khi vào lăng viếng bác.
4.mạch cảm xúc:
Đi theo trình tự của cuộc hành trình viếng lăng bác. Mở đầu là cảm xúc về cảnh bên ngoài lăng mà tập trung là hình ảnh hang tre. Sau đó là cảm xúc trước đoàn người tưởng như dài bất tận ngày ngày vào lăng viếng bác, gợi những suy ngẫm về bác.và cuối cùng là niềm mong ước thiết tha khi sắp phải trở về quê hương miền Nam,muốn tấm long mình ở mãi bên lăng bác.

II)các dạng đề

1) mở đầu bài thơ viễn phương viết :”con ở miền nam…tre bát ngát”và kết thúc bài thơ nhà thơ bày tở nguyện ước”muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”.theo em nhưng hình ảnh này có phải là những hình ảnh ẩn dụ? em cảm nhận đc từ các hình ảnh ẩn dụ đó ý nghĩa như thế nào về tình cảm thiêng liêng cao đẹp của nhân dân đối với bác hồ kính yêu.

-hai hình ảnh ẩn dụ là “hàng tre xanh xanh việt nam” và “cây tre trung hiếu”.hình ảnh thứ nhất tượng trưng cho cả dân tộc việt nam với sức sống kiên cường,bất khuất luôn ở bên bác.còn hình ảnh thứ hai diễn tả tấm long thành kính mãi mãi trung thành với bác của mõi người dân. Hình ảnh hàng tre hiện lên trong sương sớm mang tính chất tượng trưng,gợi nhiều kiên tưởng sâu sắc.Cây tre vốn hết sức quen thuộc với làng quê việt nam, đã trở thành biểu tượng cho dân tộc việt nam với bao phẩm chất tốt đẹp:tâm hồn thanh cao,sức sống bền bỉ,dẻo dai,kiên cường.Dẫu cho bão táp mưa sa,dẫu chó lịch sử có những phút thăng trầm thỳ hàng tre-dân tộc việt nam vẫn đứng thẳng hàng,vẫn xanh xanh,trà đầy sức sống hiên ngang.nhưng đến khi rờ xa lăng bác thỳ ước nguyện thành kính của tác giả cũng là ước nguyện chung của mọi người đó là muốn làm cây trê trung hiếu ở mãi bên lăng bác. Mở đầu bài thơ là hình ảnh hàng tre và kết thúc bài thở cũng là hình ảnh cây tre trung hiếu. trung hiếu là phẩm chất toos đẹp của con người việt nam,nguyện đy theo con đường lí tưởng các mạng mà người đã chỉ ra.
2)mở đầu bài thơ VP viết:”con ở miền nam ra thăm lăng bác” và sau đó tác giả lại thấy”bác nằm trong giấc ngủ bình yên. Giữa một vâng trăng sang dịu hiền…trong tim”
a.sự thật là bác đã ra đi nhưng tại sao nhà thở vẫn dung từ “thăm” và cụm từ “giấc ngủ bình yên”?
b.dựa vào khổ thơ trên hãy viết một đoạn văn theo phương pháp qui nạp để làm rõ long lính yêu,niềm xót thương vô hạn của tác giả với bác khi vào tring lăng.

a.việc tác giả dung từ “thăm” và cụm từ “giấc ngủ bình yên” với ngụ ý bác vẫn còn sống,bác chỉ như đang ngủ mà thôi,đó là cách nói giảm,nói tránh nhằm giảm bớt đi sự đau thương.
b. Mở đầu bài thơ VP viết:”con ở miền nam ra thăm lăng bác” và sau đó tác giả lại thấy”bác nằm trong giấc ngủ bình yên…trong tim”,phải chăng những cảm xúc ngưỡng mộ đã lắng xuống để nhường chỗ cho sự đau xót nghẹn ngào. Bác ngủ yên giữa ánh sáng của tình thương mến,giữa sự nâng niu của vầng trăng dịu hiền vì bác và trăng từng là ddoooi bạn tri âm,tri kỉ. Ánh trăng bát ngát đã từng đi vào thơ bác,thwo bác ra chiến trường và giờ đây nâng niu giấc ngủ ngàn thu cho người.qua hình vầng trăng dịu hiền còn gợi cho ta thấy đc tâm hồn trong sáng và cao đẹp của bác. Hình ảnh trời xanh là hình ảnh ẩn dụ chỉ vẻ đẹp,sự vĩnh hằng,bất tử của thiên nhiên.Bác đã ra đi,đã hóa than vào quê hương đát nước nên khi ví bác với trời xanh, tác giả đã một lần nữa khẳng định bác vẫn luôn sống mãi trong long mỗi con người việt nam,mãi là bầ trời xanh,vĩnh viên,trường tồn. Dù vẫn tin như thế nhưng trước sự ra đi của bác nhà thơ vẫn không khỏi đau đớn,xót xa,nghẹn ngào:”mà sao nghe nhói ở trong tim”. Nỗi đau quặn thắt tái tê trong tâm hồn khiến con tim thổn thức khi đứng trước di hài của người. Rõ rang với lòng thành kính và niềm xót thương vô hạn nhà thơ đã bày tỏ sự rung cảm chân thành bằng những lời thơ như những tiếng khóc nghẹn ngào.

3) Em hiểu các nói 79 mùa xuân của nhà thơ trong bài thơ như thế nào? Các nói đó làm cho lời thơ trở nên sâu sắc ra sao?

-xuân ở đây là tuổi xuân,tuổi trẻ,sức trẻ.79 mùa xuân là hình ảnh hoán dụ mang ý nghĩa tượng trưng.79 màu xuân của cuộc đời bác đã cống hiến cho đất nước,nhân dân. Đó cũng là 79 năm của sức trẻ,sự nỗ lưc,của những khát vọng đem lại độc lập,tự do cho dân tộc.Vì vậy với lòng thành kính vô hạn ,tác giả đã dung từ mùa xuân làm cho ta liên tưởng bác vẫn còn đây,vẫn tiếp tục dìu dắt chúng ta trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Con người với 79 mùa xuân ấy đã sống một cuộc đời đẹo như những mùa xuân và đã làm ra những mùa xuân cho đất nước,cho con người.

4) Viết một đoạn văn tổng phân hợp phân tích 4 câu thơ cuối cùng của bài thở”viếng lăng bác”.xét trong mối quan hệ với nội dung toàn bài thơ thỳ nội dung đoạn em vừa viết mang đề tài gì

Đoạn văn phân tích các câu thơ cuối sẽ có đề tài cảm xúc nhớ thương,xao xuyến muốn ở mãi bên bác trong suốt bài thơ.Đoạn văn trước nó sẽ có đề tài:cảm xúc và suy nghĩ của nhà thở khi vào trong lăng và đứng trước lính cữu của bác.
-Kết thúc bài thơ”viếng lăng bác” VP viết”mai về miền nam…trung hiếu chốn này”.đây là khổ thơ nói lên cảm xúc lưu luyên muốn ở mãi bên lăng bác của nhà thơ. Ở đây tác giả đã sử dụng những thanh bằng để tạo âm hưởng trầm buồn sâu lắng. Khi nghĩ đến ngày mai phải về miền Nam, nỗi xót thương làm nhà thơ tuôn trào nước mắt,không phải rưng rưng mà là trào,một hình ảnh thở gợi cảm xúc mạnh liệt,chân thành.Tình thương,sự lưu luyên đã làm nhà thơ nảy sinh bảo ước muốn.Tác giả muốn làm con chim hót quanh lăng bác,làm đóa hoa tỏa hương để làm đẹo cho nơi an nghỉ của người,làm cây tre trung hiếu để được đền ơn đáp nghĩa. Mọi ước muốn đều qui tụ tại một điểm đó là muốn đước ở gần bác mãi mãi,để làm vơi đi cái lạnh lẽo của một con người suốt đời hi sinh cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc,một con người trọn đời yêu thương mọi tầng lớp nhân dân và đặc biệt là đồng bào miền nam.Điệp ngữ muốn làm gợi cảm xúc thiết tha,chân thành.còn hình ảnh “cây tre trung hiếu” thể hiện niềm tin,tình cảm yêu thương,tấm lòng trung thành của nhà thơ đối với bác.Tấm lòng của người con miền Nam với những nguyện ước chân thành thật là cảm động,nó tạo cho bài thơ có sức ngân vang da diết.

5) phân tích 2 câu thơ”ngày ngày mặt trời…rất đỏ”

Mặt trời thứ hai được sử dụng theo phương thức chuyển nghĩa ẩn dụ,nhà thở khéo léo ví bác với mặt trời để thể hiện sử lớn lao,vĩ đại của bác.Sở dĩ có thể so sánh như vậy bởi bác và mặt trời cũng có những nét tương đồng.xét về mặt tình cảm,người luôn luôn thể hiện tình yêu thương,sự quan tâm tới tất cả mói người.tình cảm của người luôn luôn ấm nóng sưởi ấm biết bao trái tim con người việt nam…Không chỉ dừng lại ở đó con đường cách mạng mà người chỉ ra đã đưa nhân dân việt nam thoát khỏi những đêm đen nô lệ,lí tưởng cách mạng mà người đã tìm thấy soi đường chỉ lối để cuộ dấu tranh của nhân dân việt nam cập bến vinh quang.Chính bởi ánh sáng và tình cảm nồng ấm ấy khiến VP đã trân trọng thành tựu ví bác với vâng tháu dương đem lại sự sống cho muốn loài.